سوالات متداول
ارتودنسی چیست؟
واژه ارتودنسی (orthodontics) از دو بخش تشکیل شده است. Ortho که در زبان یونانی به معنی صاف، منظم، با قاعده و donto به معنای دندان ها. در اصطلاح به تخصصی در دندان پزشکی گفته می شود که به مرتب کردن دندان ها در هر سه بعد اصلاح، روابط نادرست فکی (جلو یا عقب بودن فک بالا یا پاین، نمایان شدن بیش از حد لثه حین لبخند، کشیده بودن صورت و...) و در کل زیبایی و اصلاح طرح لبخند می پردازد. قدمت این رشته به صورت امروزین حدود 100 سال می باشد و از تخصصی ترین رشته های دندان پزشکی می باشد.
در چه سنی باید جهت معاینه ارتودنسی مراجعه بکنیم؟
اولین معاینه ارتودنسی تقریباً در سن 7 سالگی بعد از رویش اولین دندانهای دائمی می باشد. در صورت عدم حضور پوسیدگی دندانی ویزیت هر 6 ماه یکبار توصیه می شود. معاینات 6 ماهه جهت تشخیص و پیشگیری از هر گونه مشکل ارتودنسی لازم است.
درمان ارتودنسی نزد دندانپزشک عمومی چه ایرادی دارد؟
برخی از مشکلات ارتودنسی، جزء مشکلات پیچیده طبقه بندی می شوند مثل درمان ارتودنسی ثابت، که دندانپزشک عمومی طی دوره ی تحصیلی آموزشی کافی در زمینه ی این مسائل نداشته است و درمان بدون آگاهی، باعث عوارض ناخواسته شده و به دنبال آن مشکلات غیرقابل جبرانی ایجاد خواهد شد.
چگونه مطمئن شوم دکتری که مراجعه کردهام متخصص ارتودنسی است؟
پرسوجو در ارتباط با یافتن یک متخصص ارتودنسی میتواند از عناوین ثبت شده در تابلوی مطب که حتماً باید کلمه متخصص ارتودنسی در آن ذکر شده باشد شروع شود توجه به گالری تصاویر موجود در سایت شخصی مطب و رضایت بیماران قبلی نیز میتواند کمک کننده باشد.
آیا مرتب کردن دندانها بدون ارتودنسی امکانپذیر است؟
هر دندانی در حالت عادی در وضعیت ثابت قرار گرفته است، زمانیکه دندانها بهعلت نا مرتبی آنها یا هر علت دیگری نیاز به درمان ارتودنسی پیدا میکنند طی درمان نیروهایی جهت غلبه بر موقعیت ثابت دندان وارد می شود که در نتیجه آن ایجاد لقی در دندان است. که این لقی ایجاد شده یک پاسخ نرمال به درمان است پس جهت حرکت دندان نیاز به نیرو داریم و مرتب کردن دندانها بدون درمان ارتودنسی و وارد نکردن نیرویی به آنها امکان پذیر نیست.
سن مناسب انجام درمان ارتودنسی چه زمانی است؟
درمان ارتودنسی ممکن است به دلایل مختلفی ضرورت پیدا کند. گاهی علت نیاز به درمان ارتودنسی برطرف کردن مشکلات فکی میباشد (برای مثال کودکی با فک پایین کوچک) در این موارد درمان باید قبل از اینکه رشد استخوانی فرد به اتمام برسد صورت بگیرد که این دوره معمولاً قبل از پایان بلوغ بوده. اگر علت نیاز به درمان ارتودنسی نا مرتبی دندان ها می باشد بهتر است تا زمانی که همه ی دندان های دائمی رویش پیدا نکرده اند (بجز دندان عقل) جهت درمان ارتودنسی صبر کرد. بنابراین ویزیت اولیه کودک در سن 7 سالگی جهت تشخیص هرگونه ناهنجاری اسکلتال و دندانی ضروری است.
چرا با مراجعه به ارتودنتیست های مختلف پاسخ های متفاوتی در مورد درمان مشکل ارتودنسی خود دریافت کردهام؟ (مثلاً بر سر کشیدن یا نکشیدن دندان برای رفع مشکلم، اختلاف نظر داشتهاند).
معمولاً وضعیت به صورتی است که متخصصین ارتودنسی در مورد یک بیمار مشخص نظرات و تصمیمات یکسانی دارند. به ویژه در موارد نیاز به کشیدن یا نکشیدن دندان یا نیاز به درمان جراحی برای یک بیمار. اما در موارد خاصی بیمار در وضعیتی است که به اصطلاح از جهت مشکل دندانی فکی لب مرز میباشد. که در این موارد متخصص با توجه به تجربیات قبلی و دانسته های خود تصمیم می گیرد که ممکن است با متخصص دیگر متفاوت باشد.
آیا رویش دندان عقل باعث کج شدن دندان های جلویی میشود؟
در گذشته تصور به این بوده است که با رویش دندان عقل نیرویی به سمت جلو وارد شده که منجر به نا مرتب شدن دندان های جلویی می شود، ولی در حقیقت طی تحقیقاتی که انجام شده است، محققان ثابت کرده اند که رویش دندان عقل نمی تواند باعث نا مرتبی دندان ها بشود و آنرا غیر قابل قبول دانسته اند.
آیا استفاده از پستانک های جدید که به پستانک ارتودنسی معروف است می تواند تأثیری در به هم ریختن دندان ها داشته باشند، آیا خوردن پستانک و شیشه شیر در نوزادی و کودکی باعث ایجاد بینظمی دندانی میشود؟
عادت مکیدن در طی دورهی دندانهای شیری، فاقد اثرات دراز مدت است و اگر اثری داشته باشد وسعت آن کم است اما اگر عادت مکیدن پستانک یا شیشه شیر تا بعد از رویش دندان های دائمی باقی بماند باعث بی نظمی دندانی می شود. پستانک های ارتودنسی نسبت به پستانک معمولی اثر متفاوتی روی ساختارهای سری – صورتی داشته ولی تفاوت آن اندک است.
آیا کشیدن دندان برای ارتودنسی الزامی است؟
این تصمیمگیری به میزان کمبود فضایی که در هر فک جهت مرتب کردن دندانها داریم بستگی داشته در مواردی که کمبود فضا خفیف تا متوسط بوده باتوجه به شرایط دندانهای جلویی و موقعیت لب ها، میتوان تصمیم گرفت که دندان کشیده شود یا خیر. ولی در مواردی که کمبود شدید فضا داریم باید حتما دندان کشیده شود.
طول مدت درمان ارتودنسی چقدر است؟
بسته به نوع ناهنجاری متفاوت است ولی تقریباً در موارد مشکل اسکلتال حدوداً یکسال و در موارد مشکلات دندانی (ارتودنسی ثابت) حدوداً 20 ماه جهت تکمیل درمان کفایت میکند.
بعد از شروع درمان بایستی هرچند وقت یکبار به مطب مراجعه بکنیم؟
به صورت روتین و در صورتی که دستگاه ارتودنسی گم نشده، نشکسته یا باعث آزار بیمار نباشد، مراجعات 4-3 هفته یکبار لازم و کافی می باشد.
آیا درمان ارتودنسی درد دارد؟
بعد از شروع درمان، دندانها درد مختصر و ملایمی داشته و کاملاً به فشار حساس بوده به نحوی که جویدن اجسام سخت، آزاردهنده میباشد. درد معمولاً 4-3 روز طول میکشد و تا زمان فعال کردن بعدی دستگاه دردی حس نمیشود.
آیا میتوانیم بعد از شروع درمان ارتودنسی به ورزش ادامه دهیم؟
درمان ارتودنسی بهعنوان مانعی در برابر حرکات ورزشی نمی باشد. ولی برخی از درمان های ارتودنسی بخصوص در کودکان که با دستگاههای خارج دهانی صورت میگیرد ممکن است نیاز باشد که قبل از ورزش آنها را خارج کرده.
آیا در طی درمان ارتودنسی لازم است که به دندانپزشک خانوادگی خود مراجعه کنم؟
طی درمان ارتودنسی به علت اینکه یک جسم خارجی روی دندان ها قرار گرفته، احتمال ایجاد پوسیدگیها و مشکلات لثهای افزایش یافته است و جهت جلوگیری از ایجاد این مشکلات بهتر است که فرد بهطور دوره ای توسط دندانپزشک معاینه شود تا در صورت لزوم درمان صورت بگیرد.
آیا درمان ارتودنسی می تواند در زمان حضور دندانهای شیری صورت بگیرد؟
با توجه به نوع درمانی که لازم است می توان به این سوال پاسخ داد زیرا گاهی درمان ارتودنسی در سنین پایین (ابتدایی) (12-8) سالگی) که هنوز دندان های شیری در دهان فرد می باشد به خاطر یکسری شرایط مثل مشکلات فکی، ضرورت یافته. ولی اگر هدف درمان ارتودنسی ثابت جهت مرتب کردن دندان ها می باشد بهتر است که تا رویش دندان های دائمی صبر کنیم زیرا دندان های شیری ریشه کوتاه داشته و بسیار مستعد تحلیل ریشه می باشند.
آیا می توان فقط دندان های یک فک را مورد درمان ارتودنسی قرار داد؟
بهصورت کلی توصیه می شود درمان ارتودنسی ثابت در هر دو فک بهصورت همزمان حتی اگر فقط بی نظمی در یک فک باشد انجام گیرد. چرا که درمان یک فکی می تواند منجر به اختلال در مجموعه فک و دهان گردد. اما در موارد نادری بسته به مشکلات جزیی می توان درمان را تنها در یک فک انجام داد.
ارتودنسی پیشگیری
به منظور کاهش نیاز به درمان های ارتودنسی پیشرفته در سنین جهش رشدی صورت گرفته، که به متعاقب آن مشکلات روانی، اجتماعی بیمار، به ویژه در سنین بلوغ کاهش می یابد و از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است.
تعرفه ارتودنسی
هرساله توسط سازمان نظام پزشکی کشور و دانشگاه علوم پزشکی هر شهر اعلام میگردد.
ارتودنسی کودکان
شامل درمان هایی است که با استفاده از appliance های متحرک و نگهدارها قبل از تکمیل رشد اسکلتال کودک صورت گرفته و باعث کاهش نیاز به درمان های ارتودنسی پیشرفته در سنین بالاتر خواهد شد.
متخصص ارتودنسی کودکان
یکی از زیر شاخه های رشته ارتودنسی است که مربوط به اصلاح روابط فکی استخوانی و ملاحظات مربوط به حفظ فضای دندانهای دائمی پس از افتادن دندانهای شیری می باشد.
ارتودنسی نوجوانان
به دلیل سیر تکاملی رشد اسکلتال در سنین بلوغ برای رسیدن به نتایج بهتر می توانیم ار درمان های ترکیبی (دستگاه های متحرک و درمان ثابت) بهره جوییم. همچنین به دلیل پذیرش و همکاری بهتر در این سن نسبت به دوره کودکی درمان ساده تری خواهیم داشت.
ارتودنسی در سن بالا
با استفاده از درمان های ثابت و گاها پیچیده تر ارتودنسی، می توان درهر سنی حتی سنین بالا نیز تا حد قابل قبول نیازهای روانی، اجتماعی بیمار را با درمان های مناسب بر طرف نمود و باعث افزایش اعتماد به نفس در آن ها شد. در موارد مشکلات اسکلتال جدی نیز می توان با کمک درمان های جراحی توام با ارتودنسی نیز در رفع مشکل بیمار اقدام کرد.
ارتودنسی در دوران حاملگی
با توجه به این مسئله که تغییرات هورمونی رخ داده در دوره حاملگی برای نسوج پریودنتیسم بیمار تاثیرگذار خواهد بود و در نظر داشتن این نکته که رعایت بهداشت دهانی و حفظ سلامت لثه ها در دوره ارتودنسی بسیار حائز اهمیت می باشد، توجه می شود که بیماران اقدام درمانی را به زمانی بعد از دوره بارداری موکول کند. در هر صورت اگر بیمار تمایل به درمان در طول دوره بارداری دارد، باید بهداشت دهانی به منظور حفظ هرچه بهتر انساج لثه ای به طور ویژه رعایت شود.
ارتودنسی و دندان عقل
این فرضیه که دندان های عقل باعث ریختگی دندان های دیگر می شوند رد شده است و کشیدن آنها برای درمان ارتودنسی ضروری نیست ولی اگر این دندانها در اکلوژن نباشند توصیه می شود که کشیده شوند.
دکتر ارتودنسی خوب
باید متخصص باشد یعنی بعد از گذراندن 6 سال دوره ی عمومی در زمینه ی ارتودنسی تخصص گرفته باشد، به علم خود مسلط باشد، کارهای ارتودنسی او دیده شده باشد، مهارت لازم را جهت درمان ارتودنسی داشته باشد.
ارتدونسی یا ارتودنسی
ارتودنسی شکل صحیح نگارش عامیانه orthodency می باشد.
ارتودنسی و عمل بینی
ارتودنسی و عمل بینی روی هم تاثیری ندارند اما اگر قرار است هر دو انجام شوند بهتر است که ارتودنسی ابتدا انجام شود.
عود ارتودنسی
بعد از درمان ارتودنسی برای پیشگیری از ریلاس باید به بیمار ریتینر داده شود که دو نوع می باشد: ثابت و متحرک، 6 ماه اول باید شبانه روز استفاده شود، بعد از 6 ماه در صورت تشخیص متخصص دستگاه متحرک فقط به صورت شبانه استفاده می شود.
باندینگ ارتودنسی
دستگاه های ارتودنسی و براکت ها روی دندان ها باند می شوند بدین صورت که سطح دندان ها اچ، سپس شسته و خشک شده و درنهایت براکت ها یا دستگاه های ارتودنسی توسط باندینگ و کامپوزیت به سطح دندان چسبانده می شوند.
بندینگ ارتودنسی
دستگاه های ارتودنسی می توانند بوسیله بندهای فلزی روی دندان های خلفی به دندان ها متصل شوند، روی این بندها ممکن است تیوبی برای عبور سیم ارتودنسی و یا برای اتصال به هدگیر تعبیه شود.
مسواک بین دندانی
برای تمیز کردن نواحی زیر سیم و اطراف براکت ها کاربرد دارد. این مسواک را از زیر سیم رد کرده و به کناره های براکت ها چسبانده و سپس به آهستگی و به دقت به بالا و پایین حرکت دهید.
تمیز کردن زیر بند
با استفاده از نخ دندان ارتودنسی این کار انجام می شود، نخ دندان را دور تا دور بند قلاب کرده سپس با حرکات جلو و عقب زیر بند تمیز می گردد.
فضا نگهدار
فضا نگهدارنده ها اسباب های کوچکی هستند که از فلز یا مواد پلاستیکی ساخته شده و بخوبی با دهان بیمار تطابق می یابند. بیشتر کودکان ظرف چند روز اول با آن خود را وفق داده و به آن عادت می کنند.
لیزر در ارتودنسی
از لیزر در دندان پزشکی به منظور بهبود زیبایی، قراردهی ایده آل تر براکت و تسهیل رعایت بهداشت اطراف appliance های ارتودنسی استفاده می شود.
بهترین متخصص ارتودنسی
بایستی یک معلم، محقق، کلینیسین و مدیر باشد. در کنار اینکه بایستی درک صحیحی از مشکلات کلینیکال، شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بیمار داشته باشد، بایستی بتواند به بهترین نحو به بیمار خود آموزش دهد. با آگاهی از جدیدترین مقالات و نظریه های ارائه و ثابت شده بایستی بتواند بهترین تصمیم را برای بیمار اخذ نماید و در پروسه طولانی مدت درمان، همراه و یاری رسان بیمار باشد.
قالب گیری ارتودنسی
برای ثبت دقیق جزئیات دندان ها و بافت نرم و اجزای آناتومیک فکین بیمار، قالب گیری انجام می شود. درواقع با این قالب گیری، یک کیس مناسب از الگوی دندان به دست می آید که جهت ارائه طرح درمانی مناسب کمک کننده می باشد. همچنین قالب قبل از درمان به عنوان یک ثبت اولیه جهت امکان بررسی و مقایسه نتایج قبل و بعد از درمان مفید است.
ارتودنسی و حساسیت
با توجه به تماس مستقیم برخی از دستگاه های فانکشنال ارتودنسی با پوست، برخی واکنش های پوستی از جمله اریتم و کهیر در کودکان دیده شده که مرتبط با افرایش حساسیت می باشد. و همچنین در طی درمان ارتودنسی ثابت، طی حرکات دندانی و پروسه باند کردن، برخی بیماران نسبت به تغییرات درمانی حساس می شوند. همچنین موارد اندک از حساسیت، به فلز قلع موجود در وسایل فلزی دیده می شود.
ارتودنسی و پوسیدگی
رعایت بهداشت دهان و دندان طی درمان ارتودنسی ثابت اهمیت بالاتری خواهد داشت به این دلیل که در حضور وسایل ارتودنسی امکان گیر کردن مواد غذایی و فساد آنها بیشتر خواهد بود. اما در صورت رعایت دقیق بهداشت، حداقل 3 بار در روز، امکان ابتلا به پوسیدگی به حداقل می رسد.
سفید کردن دندان ها
تغییر رنگ ها به دو صورت داخلی و خارجی طبقه بندی می شوند. انتخاب های درمانی نیزمانند، حذف رنگ دانه های سطحی، بلیچینگ، میکروابریژن، مایکروابریژن، ----- کردن و قراردادن روکش های ----------- است که در مورد تغییر رنگ های داخلی، باستی حتما توسط دندان پزشک صورت گیرد. اما در مورد تغییر رنگ های خارجی بسته به نوع تغییر رنگ، امکان استفاده از روش های خانگی هم برای بیمار فراهم می شود (به کمک night guard) . طول عمل بلیچینگ تقریبا 1 تا 3 سال است.
ارتودنسی سریع
به معنای کاربرد نیروهای light و continues می باشد. با توجه به این تعریف کاربرد نیروهای heavy به منظور کوتاه کردن دوره درمان باعث افزایش عوارضی مانند تحلیل ریشه ها، جابجایی نامناسب دندانی و... می گردد. از این رو به کارگیری صبر و حوصله در طول درمان باعث کسب نتایج پایدارتر و مناسب تر نسبت به ارتودنسی سریع می گردد.
چسب ارتودنسی
چسب ارتودنسی ماده ای است که از آن برای اتصال براکت های دندان استفاده می شود و پس از پایان درمان ارتودنسی و پس از برداشت وسایل بایستی از سطح دندان برداشته شود.
ارتودنسی به روش MBT
تکنیک MBT برگرفته از حرف اول نام سه محقق می باشد. یکی از قوی ترین و رایج ترین تکنیک های درمان بیماران است که از جهت شکل وسایل همانی است که درارتودنسی رایج میبینیم ولی در ویژگی های میکروسکوپی وسایل منحصر به فردی می باشد.
مرتب کردن دندان های بدون ارتودنسی
مرتب کردن دندان ها بدون ارتودنسی یک جمله فقط تبلیغاتی است که غیر عملی و غیر اخلاقی و غیر قانونی بوده که با تراش دندان ها و تغییر شکل آنها منجر به آسیب به ساختار دندانی می شود. گاها دندان پزشکانی با استفاده از همچین جملاتی سعی در اغفال بیماران دارند و توصیه می شود که به هیچ وجه بیماران راضی به این نوع درمان نشوند.
ریتینر متحرک
دستگاه های متحرک به عنوان ریتینر (نگهدارنده) در مقابل بی ثابتی دندان های داخل قوسی و همچنین در بیماران با مشکلات رشدی (به صورت هدگیر نیمه وقت و modified functional appliance) موثر هستند. چنانچه ریتیشن داعمی نیاز باشد تقریبا همیشه باید از ریتینر ثابت استفاده کرد.
فلسفه ریتیشن
گرچه فاکتورهای زیادی بر نتایج دراز مدت درمان اثر می گذارند اما به سه علت مهم نتایج درمان های ارتودنسی بالقوه ناپایدارند و لذا ریتیشن ضروری است. این سه علت عبارتند از: 1- بافت های جینجیوال و پریودنتال تحت تاثیر حرکات ارتودنسی قرار می گیرند و لذا وقتی دستگاه ها خارج شدند این بافت ها برای reorganization نیاز به نگهداری دارند. 2) بعد از درمان ارتودنسی دندان ها در موقعیت ناپایداری قرار میگیرند لذا فشارهای بافت نرم منجر به ایجاد تمایل به ریلپس می شود. 3) تغییراتی که به واسطه رشد ایجاد می شوند ممکن است نتایج درمان را تغییر دهند.
فواید ارتودنسی
ارتودنسی عموما برای درمان مشکلات اکلوژن و بدشکلی دندان ها همچنین برای تصحیح روابط فکی و دندانی صورت می گیرد. از فواید مهم ارتودنسی زیبایی بخشیدن به بیمار و صورت وی می باشد. همچنین می توان نتیجه گیری کرد که با انجام درمان های ارتودنسی تا حدودی شرایط اجتماعی – روانی بیمار نیز بهبود می یابد و موجب افزایش اعتماد به نفس شخص می شود.
سیستم دندانی
سه مرحله را شامل می شود: سیستم دندانی شیری که از 6 ماهگی با رویش مندیبل و به فاصله کوتاهی سایر دندانها شروع می شود و معمولا حدود 24 تا 30 ماهگی با رویش آسیاهای دوم فک پایین و سپس فک بالا کامل می شود. سیتسم دندانی مختلط که از اواخر کودکی (late childhood) از 5 یا 6 سالگی تا آغاز بلوغ با تغییرات مهم اجتماعی و رفتاری مشخص می شود. سیستم دندانی دائمی از حدود 12 سالگی به بعد با رویش دندان های پره مولر و کافین دائمی آغاز می شود و حدودا تا 20 سالگی با رویش دندان های مولر سوم کامل می شود.
مدیریت فضای دندان های دائمی
یکی از اهداف اصلی درمان زود هنگام جلوگیری از حرکت دندان های آسیا و پیش به دنبال از دست رفتن زودهنگام دندان های شیری است که منجر به کاهش فضای حرکت در دسترس برای دندان های رویش نیافته می شود. درمان زودهنگام ارتودنسی برای مرتب کردن انیزورهای نامنظم هنگامی که فضای کافی در دسترس می باشد یا به دست آوردن فضای اضافی هنگامی که فضا وجود دارد ممکن است اندیکاسیون داشته یا نداشته باشد.
مدت درمان ارتودنسی
در زمانبندی بایستی کارایی درمان و تحمل و همکاری بیمار مدنظر قرار گیرد. این ارزیابی از این نظر نیست که آیا می توان تغییر یا مداخله ای صورت داد یا نه، بلکه به این خاطر است که بدانیم آیا از نظر زمانی، مالی، تاثیرات رفتاری و وجود درمان های جایگزین نظیر جراحی می ارزد که این مداخله را انجام دهیم یا نه. معمولا طول مدت یک درمان ارتودنسی ثابت حدودا 20 ماه طول می کشد.
مدل دیجیتال دندان ها
مدل دیچیتال دندان ها عموما از کست های تشخیص دیجیتال بدست می آید. در حال حاضر دو راه جهت تولید کست های دیجیتال وجود دارد، اسکن توسط لیزر از قالب و یا اسکن از کست. ساخت کست موقت و سپس اسکن نمودن آن به اندازه ای موثر است که اکثر شرکت های تجاری ساخت کست دیجیتال این روش را پیشنهاد می کنند.
براکت های سرامیکی
استفاده از براکت های سرامیکی و یا همرنگ دندان در درمان های بالغین نسبت به درمان نوجوانان مطلوب تر است. اما استفاده از این براکت ها روند درمان را تغییر نمی دهد. استفاده از این براکت ها به منظور اجابت خواسته ی بیمار مبنی بر حداقل دیده شدن یا استفاده از دستگاه ارتودنسی غیر قابل دید (invisible) توصیه می شود.
جراحی فک و ارتودنسی
برای بیماری که مشکلات ارتودنسی وی به قدری شدید است که هیچکدام از درمان های growth modification و camouflage (استتار) راه حل مناسبی نیستند، جراجی برای جابجا نمودن فک ها یا سگمنت های دنتو آلوئولار تنها درمان ممکن به شمار می رود. در این بیماران جراحی جایگزین درمان ارتودنسی نمی باشد بلکه جراحی باید به طور مناسبی با ارتودنسی و دیگر درمان های دندان پزشکی به منظور دستیابی به نتایج کلی خوب ترکیب شود.
ارتودنسی کاموفلاژ (استتار - بدون جراحی)
با پایان یافتن رشد اسکلتال، رفع ناهنجاری با دستگاه های فانکشنال امکان پذیر نخواهد بود. در بیمارانی که شدت این مساله چشمگیر نیست و یا بیمارانی که تمایل به درمان همراه با جراحی ندارند، روش درمانی بدون جراحی فک یا همان ارتودنسی جبرانی (کاموفلاژ) پیشنهاد می گردد. که البته نتایج زیبایی آن اغلب به اندازه درمان جراحی نمی باشد و بسته به شرایط اولیه تا حدودی ظاهر بیمار را بهبود می بخشد.
ارتودنسی بدون کشیدن دندان ها
به عنوان یک اصل وقتی میزان کمبود فضا برای مرتب کردن دندان های نامرتب جزئی باشد و لب های بیمار بیرون زده نباشد بهتر است که درمان ارتودنسی بدون کشیدن هیچ دندانی صورت گیرد. این مساله همچنین نیازمند این قضیه است که روابط فکی بیمار نرمال باشد.
ارتودنسی با کشیدن دندان
در 3 حالت درمان ارتودنسی نیازمند کشیدن دندان های دائمی می باشد: 1- وقتی که میزان نامرتبی زیاد و شدید باشد و یا لب ها بیرون زده باشند. 2- در درمان های استتاری که بیمار حاضر به جراحی نمی باشد و مثلا در بیماری که فک بالای بیرون زده دارد و به جای جراحی همراه ارتودنسی 2 تا دندان از فک بالا کشیده و دندان های جلویی عقب برده می شود. 3- در موارد ارتودنسی همراه جراحی فک که اغلب لازم است 2 دندان از فک بالا یا پایین خارج شود.
اورجت زیاد
فاصله افقی بین لبه دندان های جلو فک بالا با دندان های جلویی فک پایین در زمانی که دندان های هر دو فک روی هم جفت شدهاند است گفته شده که میزان نرمال آن 2-3mm است و وقتی از این میزان بیشتر میشود اورجت افزایش یافته تلقی شده که میتواند نشانهای از مشکلات استخوانی یا عادت مکیدن انگشت باشد.
نا هماهنگی میدلاین
وقتی که خطا وسط ما بین دندانهای پیش بالا و پایین با هم و با صورت منطبق نباشد اصطلاحاً ناهماهنگی میدلاین گفته میشود که از جهت زیبایی و عملکرد یک نقص به حساب میآید که نیازمند درمان میباشد.
نامرتبی دندانها
هر دندان باید در هر فک در وضعیت مناسبی نسبت به دندانهای مجاور و مقابل خود قرار گرفته باشد و خارج شدن از این حالت را نامرتبی دندانی میگویند همچنین نامرتبی ممکن است شامل چرخش یک دندان در قوس فکی باشد.
دندانهای با فاصله
در حالت نرمال، 2 دندان مجاور باید با هم در قسمتی دارای تماس بوده و گاهی این تماس دیده نمیشود و به جای آن بین 2 دندان یک فاصلهای وجود داشته که اگر در قسمت جلوی فک ها باشد نمای نا زیبا ایجاد میکند.
کراسبایت جلویی
به حالتی گفته میشود که در آن وضعیت، دندانهای جلویی فک بالا، در پشت دندانهای جلویی فک پایین قرار گرفته اند.
کراس بایت عقبی
زمانیکه دندان های عقبی در فک بالا نسبت به دندان های فک مقابل خود در وضعیتی داخل تر قرار گرفته باشند. این وضعیت غالباً بیماران را در جویدن دچار مشکل می کند و میتواند منجر به آسیب به مفصل گیجگاهی فکی شود.
دیپ بایت
در حالت نرمال زمانی که فرد دهان خود را می بندد، طوری که دندان های عقبی در حداکثر تماس با یکدیگر قرار گرفته اند، دندانهای جلویی فک بالا، قسمتی از دندان های جلویی فک پایین را پوشش می دهد که میزان آن حدوداً 2mm است و وقتی میزان پوشش تاج دندان های جلوی فک پایین توسط دندان های فک بالا افزایش یابد اصطلاح دیپ بایت بهکار می رود. این وضعیت در موارد شدید می تواند به بافت نرم ناحیه کام آسیب بزند.
اپن بایت
عدم تماس بین دندانهای مقابل فک بالا و پایین در زمانی که فک در حالت استراحت بسته می شود که خود آن شامل اپن بایت قدامی عدم تماس بین دندان های جلویی، اپن بایت خلفی عدم تماس بین دندان های خلفی اپنبایت می تواند با عملکرد جویدن و تلفظ کلمات تداخل ایجاد کرده و منجر به ناراحتی بیمار گردد.